Türkiye'de elektrikli araç (Electric Vehicles: EV) satışları gün geçtikçe artış gösteriyor. Elektrikli araçlar, klasik benzinli ve dizel otomobillerin aksine elektrik motorundan güç alıyor. Elektrik motorları ise batarya ve pil setleri aracılığıyla çalışıyor. Elektrikli araçların çalışması için bataryada depolanan elektrik enerjisi kullanılıyor. Dolayısıyla elektrikli araçların egzoza değil, elektrik enerjisine ihtiyacı oluyor. Elektrikli araçlar sokaklarda iyiden iyiye yaygınlaşırken haliyle şarj noktası sayıları da artıyor. Peki, elektrikli araç şarj istasyonu nedir?
Elektrikli araç şarj ünitesi, benzin istasyonlarının yanı sıra AVM'lerde, dinlenme tesislerinde, otomotiv firmalarında ya da otoyol kenarlarında konumlanıyor. Belirli bir kamusal alanda yer almayan elektrikli şarj istasyonlarını bulmak kimi zaman zor olabiliyor. Bu nedenle Türkiye şarj haritası ve hızlı şarj istasyonları lokasyonları kullanıcılar için ayrı bir önem kazanıyor. Gelin, konuyu daha iyi anlamak adına elektrikli araç hızlı şarj istasyonu nedir, ne değildir, birlikte inceleyelim!
Elektrikli araç hızlı şarj istasyonu, daha güçlü elektrik enerjisi kullanarak şarj dolumu sağlayan üniteleri ifade ediyor. Araçların şarj dolum süresini hızlandıran bu istasyonlar, kendi içinde "hızlı" ve “yüksek hızlı” olmak üzere ikiye ayrılıyor. Ev tipi prizlerle dolum yapan üniteler "seviye 1 şarj", hızlı şarj istasyonları "seviye 2 şarj", yüksek hızlı şarj istasyonları ise "seviye 3 şarj" olarak adlandırılıyor. Seviye 1 düşük hızda şarj dolumu sağlarken, Seviye 2 ve 3 hızlı şarj seçenekleri arasında yer alıyor.
Bazı istasyonlarda ücretsiz dolum hizmeti verilse de elektrikli araçlarda şarj dolumu için genellikle ücret tahsil ediliyor. Şarj dolum ücretleri, hizmetin alındığı firmaya ve hangi seviye akım kullanıldığına göre değişiklik gösteriyor. Şarj istasyonlarına abone olan kullanıcılara (firmaya göre değişmek kaydıyla) dakika başına ücret yansıtılıyor. Abone olmayan kullanıcılar ise yine firmanın tarifesi ölçütünde belirli bir açılış ücreti ödüyor.
Elektrikli araç istasyonlarında ister misafir kullanıcı olarak ön ödeme yapma yoluyla ister abonmanlık sistemiyle ücret ödemesi yapılabiliyor. Abonmanlığı olan kullanıcılar mobil uygulamalar üzerinden araçlarını şarj ettikleri süre bazında ödeme gerçekleştirebiliyor. Abonman olmayan kullanıcılar ise kart girişi yoluyla sabit bir tutar yatırarak ödeme yapabiliyor.
Elektrikli araçlar sokaklardaki görünürlüğünü artırırken, "DC şarj ve DC şarj istasyonu nedir?" sorusu da akılları meşgul etmeye başlıyor. Bilindiği üzere elektrikli araçlar bataryada depolanan enerjinin motora iletilmesi sayesinde çalışmaya başlıyor. Bu sistemde bataryadaki akım motora ulaşmadan hemen önce kullanıma uygun bir akıma dönüştürülüyor. Bu durum da doğru akım ve alternatif akım kavramlarının ortaya çıkmasına neden oluyor.
DC şarj, İngilizcede "direct current" olarak adlandırılıyor. Türkçede "doğru akım" anlamına gelen DC şarj, elektrik enerjisini araca doğrudan aktaran şarj türü olarak kabul ediliyor. DC şarj, elektrik enerjisini araca doğrudan aktarma özelliğiyle "yüksek hızlı şarj" olarak da biliniyor. Nitekim DC şarj istasyonları şebekeden aldığı alternatif akımı (alternating current - AC) kendi içinde doğru akıma dönüştürebiliyor. DC şarj imkanının sunulduğu istasyonlara ise DC şarj istasyonu adı veriliyor.
AC şarjda, elektrik enerjisi DC'nin aksine çok yönlü ve değişken dalga boylarıyla iletiliyor. Elektrik şebekelerinin tümünde AC kullanılıyor. Ancak araçlar ve cihazlar bu akımı kendi bünyelerindeki dönüştürücüler sayesinde DC'ye çevirebiliyor. Tesla otomobiller haricindeki tüm EV modelleri, AC ve DC ile şarj edilebiliyor. Ancak Tesla araçlar yalnızca DC şarj ile yola devam edebiliyor.
Türkiye genelinde başta İstanbul ve Ankara olmak üzere çok sayıda elektrikli araç şarj istasyonu bulunuyor. İstanbul ve Ankara’da onlarca farklı noktada AC şarj istasyonlarıyla karşılaşmak mümkün. Türkiye genelinde sayıca çok fazla olmayan DC şarj noktaları ise günümüzde genellikle dört büyük şehirde konumlanıyor.
| Türkiye'de Bulunan DC Elektrikli Araç Şarj Noktaları | |
|
İstanbul |
Zorlu Center / Beşiktaş |
| Borusan Oto / Avcılar | |
| Borusan Oto / Ataşehir | |
| Borusan Oto Dolmabahçe / Beşiktaş | |
| Borusan Oto / Kağıthane | |
| Aytemiz / Kadıköy | |
| Borusan Oto Sancaktepe | |
|
Ankara |
Aytemiz petrol istasyonu / Yenimahalle |
| Borusan Oto, Balgat / Çankaya | |
| Başkent, Tok Sokak / Çankaya | |
| Başkent Kule / Çankaya | |
|
İzmir |
Swissotel (Konak) |
|
Bursa |
Aytemiz - İzmir Otoyolu / Nilüfer |
| Oksijen O37 / Orhangazi | |
| Oksijen O68 / Gemlik | |
Türkiye'deki toplam elektrikli araç adedinin artışıyla birlikte şarj istasyonu sayıları da artış gösteriyor. Ülke genelinde hızlı şarj istasyonlarının en yoğun olduğu şehirlerin başında İstanbul geliyor. AC ve DC şarj hizmeti sunan İstanbul elektrikli araç şarj istasyonları, elektrikli otomobil kullanıcılarının yüzünü güldürüyor.
İstanbul'dan sonra Ankara elektrikli araç şarj istasyonları sayı bakımından ikinci sıraya yerleşiyor. Başkentte de EV kullanıcıları için yeterli sayıda şarj istasyonu sunuluyor. Ankara'da da tıpkı İstanbul'daki gibi AC ve DC şarj hizmeti sunan istasyonlar bulunuyor.
| Ankara'daki Elektrikli Araç AC Şarj İstasyonları | |
| Panora AVM (Çankaya) | Base Life Club (Çankaya) |
| Bilkent Center (Çankaya) | Next Level AVM (Çankaya) |
| Kentpark AVM (Çankaya) | Taurus AVM (Çankaya) |
| Anka Mall AVM (Yenimahalle) | Borusan Oto, Balgat (Çankaya) |
| Borusan Oto, Esenboğa (Çubuk) | Aydoğanlar-Ulus (Etimesgut) |
| AU Otomotiv (Etimesgut) | Başkent Kule (Çankaya) |
| Arkas Otomotiv (Çankaya) | Neziroğlu Otomotiv (Çankaya) |
İzmir elektrikli araç şarj istasyonları, İstanbul ve Ankara'dan sonra üçüncü sırada yer alıyor. İzmir'deki elektrikli araç şarj istasyonları da AC ve DC olarak ikiye ayrılıyor. İzmir'de seviye 2 AC şarj istasyonları daha fazla noktada hizmet sunuyor. İzmir'de EV sayısı arttıkça elektrikli şarj noktası da her geçen gün artıyor.
| İzmir'deki Elektrikli Araç AC Şarj İstasyonları |
| Optimum Outlet ve Eğlence Merkezi / Gaziemir |
| Ak-Tan Petrol, Karşıyaka / Karşıyaka |
| Mavibahçe AVM / Karşıyaka |
| Özgörkey Otomotiv / Bornova |
| Ermat Motorlu Araçlar / Gaziemir |
| Çeşme Marina / Çeşme |
| Gaziemir Vs Outlet / Gaziemir |
Elektrikli araba şarj istasyonları sıralamasında dördüncü sırada yer alan Bursa, AC ve DC şarj istasyonlarıyla EV sahiplerine hizmet sunuyor. Bursa elektrikli şarj istasyonları, otoyolu kenarlarında ve şehir içi farklı bölgelerde konumlanıyor. Fiyat bakımından AC şarj istasyonları, DC tip şarj istasyonlarına kıyasla daha uygun oluyor.
| Bursa’da Elektrikli Araç ACŞarj İstasyonları |
| Teknik Oto, Nilüfer |
| Karoto Otomotiv, Osmangazi |
| Oksijen O37, Orhangazi |
| Teknik Oto, Osmangazi |
| Oksijen O68, Gemlik |
Gaziantep elektrikli araç şarj istasyonları arasında yalnızca AC tipi dolum noktalarına bulunuyor. Bu istasyonlarda akım dönüştürücü yer almıyor. Bu nedenle alternatif akım aracın kendi bünyesindeki dönüştürücüler sayesinde doğru akıma çevriliyor. Dolayısıyla bu istasyonlardaki şarj hızı da araçtan araca değişiklik gösteriyor.
| Gaziantep Elektrikli Araç AC Şarj İstasyonları |
| İpekyol Plaza / Şehitkamil |
| İmam Kayalıoğulları / Şehitkamil |
| Hasan Kalyoncu Üniversitesi / Şahinbey |
Mersin elektrikli araç şarj istasyonları sayıca fazla olmasa da günümüz koşullarında EV sahiplerine belli noktalarda yeterli hizmeti sunabiliyor. Gaziantep'te olduğu gibi Mersin'de de yalnızca AC tipi şarj imkanı bulunuyor. Maliyet olarak daha uygun olan AC tipi şarj noktalarında şarj hızı aracın sahip olduğu dönüştürücüye göre değişiyor.
| Mersin AC Elektrikli Araç Şarj İstasyonları | |
| Gürsoy Otomotiv / Merkez | Çayan Otomotiv / Merkez |
| Mersin Marina / Yenişehir | Borusan Oto / Tarsus |
Türkiye çapında giderek artan dolum noktaları sayesinde hangi EV çeşide sahip olursanız olun aracınızı güvenle şarj etmeniz mümkün. Hedef Filo’nun Türkiye şarj haritasını inceleyerek elektrikli aracınız için en uygun şarj noktalarını siz de kolaylıkla öğrenebilirsiniz.