EV ve İçten Yanmalı Araçlar Arasındaki Performans Farkı
Hız ve konfor tutkunu biri olarak, otomobiller hakkında araştırma yaparken siz de büyük olasılıkla performans değerlendirmesine öncelik veriyorsunuz. Peki, daha önce elektrikli araçların performansı hakkında araştırma yapma fırsatınız olmuş muydu? Cevabınız hayır ise, bu sayfada öğreneceğiniz bilgiler sizi hem çok şaşırtacak hem de EV’lere büyük bir hayranlık duymanızı sağlayacak!
Otomobil teknolojilerinin geliştirilmeye başlandığı ilk yıllarda, üzerinde çalışılan esas konunun elektrikli araçlar (Electric Vehicles - EV) olduğunu biliyor muydunuz? Evet, pek çok kişinin yeni bir teknoloji zannettiği EV’ler, aslında 1900’lü yılların başında ortaya çıktı ve hatta ilk elektrikli otomobilin adı “Electrobat” olarak konuldu. Fakat gerek petrol sektörünün ezici otoritesi gerekse de batarya teknolojilerinin yüksek maliyetten dolayı geliştirilememesi, fosil yakıtlı araçların üstünlüğü ele geçirmesine yol açtı. Ta ki hem petrol rezervlerinde hem de doğal dengelerde işler tersine dönünceye kadar!
Bu 100 yılı aşkın süreçte, endüstri ve ulaşımda petrol kullanımı sonucu atmosfer ile yeryüzü büyük bir hızla kirlenirken; teknoloji alanında katedilen gelişim ise şaşırtıcı bir boyuta ulaştı. Ve 2008 yılına gelindiğinde dünya, Elon Musk’ın şirketi Tesla aracılığıyla ilk yeni nesil EV ile tanıştı. Artık batarya teknolojileri gelişmiş, araç şarjları çok daha uzun ömürlü olmuştu. Ancak herkesin aklında şu soru vardı ve hala da var: EV’lerin performansı, fosil yakıtlı araçlara göre nasıl? Bunun için öncelikle, içten yanmalı motor ve elektrik motorunun çalışma prensiplerini karşılaştırmak gerek.
1. İçten Yanmalı Motor ve Elektrik Motoru Karşılaştırması
| İçten Yanmalı Motor | Elektrikli Motor | |
| Parçalar |
|
|
|
Çalışma Şekli |
Gaz pedalı valfi açar. Püskürtülen yakıt ateşlenir. Silindirler ve piston çalışır. Pistonun doğrusal hareketi, krank mili üzerinden dönme hareketine dönüşür. Bu sayede ısı önce elektrik, sonra hareket enerjisine çevrilmiş olur. |
Doğrusal hareketi dairesel harekete dönüştürme ihtiyacı yoktur. Elektrik enerjisi motor aracılığıyla doğrudan mekanik enerjiye çevrilir. Elektrik motoru aynı zamanda jeneratör olarak işlev gördüğünden, mekanik enerjiyi de elektrik enerjisine dönüştürebilir. |
|
Enerji Dönüşümü |
Yakıt dolaylı olarak hareket enerjisine çevrildiğinden enerji dönüşümü yüzde 30 civarındadır: Verimlilik düşüktür. |
Elektrik enerjisi doğrudan hareket enerjisine çevrildiğinden enerji dönüşümü yaklaşık yüzde 95’tir: Verimlilik yüksektir. |
|
Dönme Momenti/Tork |
Sürekli değildir. Motor, krank mili 800-850 d/d boşta bekleme hızına ulaştığında hareket eder. Vites geçişlerindeki moment boşluğunu minimuma indirmek için volan devreye girmektedir. |
Pedala basıldığı anda motor tam dönme gücüne ulaşır. Tüm devirlerde anlık moment sağlanabilmektedir. |
|
Gürültü ve Titreşim |
Yüksek moment dalgalanmalarından dolayı gürültülü çalışır ve şiddetli titreşim yayar. |
Moment dalgalanması minimum seviyededir. Bu nedenle yüzde 100 sessiz ve titreşimsiz çalışır. |
|
Vites Gereksinimi |
Maksimum moment için yüksek devirlere ulaşmak gerekir. Maksimum momente ulaşıldığında ise hız, süratle düşmeye başlar. Bunun için farklı düzeylerde vitese ihtiyaç olmaktadır. |
Herhangi bir devirde moment elde edilebildiği için vitese gerek de yoktur. Sıfırdan maksimum hıza tek vitesle ulaşılabilir. |
|
Performans Korunumu için Bakım |
Farklı işlevlere sahip yüzlerce parçadan oluştuğu için maliyetlidir. |
Büyük ölçüde kompakt bir yapısı bulunduğu için 10’dan daha az parçadan oluşur. Dolayısıyla bakımı daha az maliyetlidir. |
|
Performans Değişkenleri |
Aracın yaşı, kilometre değeri, kullanıldığı ortam, motor hacmi ve motor türüne göre çeşitlenen 100’lerce parçası doğrultusunda kompleks bir şekilde değişkenlik gösterir. |
Enerji yoğunluğuna, nominal voltaj değerine, çalıştığı ortamın ısısına, özgül enerjisine, şarj oranına ve toplam şarj edilme (kullanım) süresine göre değişkenlik gösterir. |
Tabloya detaylı olarak bakıldığında elektrikli araçlar, sürücü adaylarına alışılmışın tamamen dışında bir deneyim sunuyor. Elektrik motorunun sahip olduğu özellikler itibarıyla EV’ler, en düşük hızda dahi yüksek tork üretebiliyor. Bu sayede gaz pedalına basıldığı anda hem sarsılmadan hem de atak bir şekilde harekete geçebiliyor. Bunun yanı sıra sessiz sürüş sağlamasıyla da konforu maksimum seviyeye ulaştırıyor.
2. Elektrikli Araba Kaç Km Gider?
Günümüzde şehirlerarası uzun yolculuklara imkân tanıyan EV modellerinin üretilmesi ile bu araç türleri, artık kişilerin aklında menzile dair oluşan tüm şüpheleri de yıkmaya başladı. 2021 itibarıyla 500 kilometre menzile sahip EV modelleri de artık aramızda. Batarya teknolojilerinin gelişimi ile bu mesafenin giderek daha da artabileceği de rahatlıkla söylenebilir.
3. Elektrikli Araba Kaç Km Hız Yapar?
“Performans kadar hız seviyesi de benim için çok önemli.” diyenlerden misiniz? O zaman, spor araba deneyimi sunan EV modellerinin de üretildiğini söyleyerek içinizi rahatlatabiliriz. İster maksimum 130 kilometre hız yapabilecek bir şehir sakini, isterseniz de saatte 300 kilometrenin üzerinde hıza ulaşmak isteyen bir maceracı olun. Aradığınız güvenliğe veya adrenaline ulaşmak, EV’lerle de gayet mümkün!