Elektrikli araç bataryaları, 1830'larda ilk elektrikli aracın icat edilmesinden bu yana teknoloji ve kapasite bakımından hayli fazla yol kat etti. Günümüzde ise modern elektrikli araçlar, 1991 yılında piyasaya tanıtılmasından bu yana lityum iyon pillerle çalışıyor.
Elektrikli araçların yaygınlaşmasıyla birlikte, batarya ve enerji depolama pazarları da yıldan yıla gelişim katediyor. Piyasanın sunduğu imkanlardan dolayı pazara dahil olmak isteyen elektrikli araç (EV: Electric Vehicle) üreticileri ise daha uzun süre dayanan, daha az maliyetli ve çevreye daha az zarar verecek verimli piller yaratma hedefiyle üretim süreçlerinde çeşitli denemeler yapıyor. Bu denemelerin önümüzdeki yıllarda rekabetin de etkisiyle artarak devam edeceği ve elektrikli araç bataryalarında büyük gelişmeler yaşanacağı öngörülüyor.
Otogaz veya akaryakıt yerine batarya ile çalışan elektrikli otomobillerde şarj, bir istasyon ya da ev prizi aracılığı ile dolduruluyor. Elektrikli araç bataryası, her biri yaklaşık olarak bir AA pil boyutundaki ayrı ayrı pil hücrelerinden oluşan bir paketten meydana geliyor.
Pil hücrelerinin hepsi, kendi devresine sahip modül adı verilen koruyucu yapılarda toplanıyor ve modüller paket halinde bir araya getirilerek araç bataryasını oluşturuyor. Bütün paket, ısı ve voltajı düzenleyip pilin çok fazla veya çok hızlı boşalmasını önleyen bir batarya yönetim ve soğutma sistemi tarafından kontrol ediliyor.
EV bataryaları pozitif yüklü iyonların anot ve katot arasında bulunan elektrolit adlı çözelti içinde hareket etmesiyle çalışıyor. Bu işlem, elektrikli araçların motoruna gönderilen enerji akımının açığa çıkmasını sağlıyor.
Elektrikli araçların batarya hücrelerinde bulunan elektrot, ayırıcı ve elektrolit gibi bileşenlerin üretildiği malzeme değişebiliyor olsa da çoğunlukla lityum (lityum karbonat) tercih ediliyor. Bununla birlikte alüminyum, karbon, kobalt, demir, manganez, nikel, oksijen, fosfor ve silikon gibi bileşenlerin de karışım olarak batarya üretiminde sıkça kullanıldığı biliniyor.
EV lityum iyon batarya (LIB) kapasitesinde dünya yüzdesinin yarısından fazlasına Çin sahiplik ediyor. Çin’i de Amerika takip ediyor. Avrupa ülkelerinde ise LIB kapasitesi bakımından Macaristan, Polonya ve Almanya öne çıkıyor. Çin, dünya pazarına hakim durumda görülse de ilerleyen senelerde Avrupa'nın LIB kapasitesindeki payının yüzde 25'e yükselmesiyle Çin'in tahmini payının yüzde 65'lere kadar gerilemesi bekleniyor.
Sıralama | Ülke | 2021 Küresel Lityum İyon Pil Kapasitesi (Gigawatt Saat) | Dünya Toplamı Yüzdesi |
---|---|---|---|
1 | Çin | 558 | 79,0 |
2 | ABD | 44 | 6,2 |
3 | Macaristan | 28 | 4,0 |
4 | Polonya | 22 | 3,1 |
5 | Güney Kore | 18 | 2,5 |
6 | Japonya | 17 | 2,4 |
7 | Almanya | 11 | 1,6 |
8 | İsveç | 4 | 0,6 |
9 | Birleşik Krallık | 2 | 0,3 |
10 | Avustralya | 1 | 0,1 |
11 | Diğer | 1 | 0,1 |
Kaynak: https://www.spglobal.com/marketintelligence/en/news-insights/blog/top-electric-vehicle-markets-dominate-lithium-ion-battery-capacity-growth |
Son yıllarda EV piyasasında yaşanan arzın talebi karşılayamaması sorunu, gerekli malzemelere ulaşılmasını zorlaştırdığı gibi maliyeti de artırdığı için üreticileri farklı alternatifler aramaya yönlendiriyor. Bu arayış, lityum iyon pil üretimindeki hızlı artışı da kapsıyor. EV bataryalarında geri dönüşümün, malzeme kullanımının üretimi geride bırakmasından dolayı yaşanan sıkıntılara çözüm sunacağı ve artarak devam eden talebin karşılanması bakımından kilit bir rol oynayacağı düşünülüyor.
İyi haber! EV bataryaları ömürlerinin sonuna ulaştığında, orijinal kapasitelerinin en az yüzde 70'ini depolayabiliyor. Bu da bataryaların yeniden kullanılabilmelerine olanak tanıyor. Bu durumda yeni elektrikli araçlar üretilirken başarılı bir geri dönüşüm standardı yakalanırsa, kullanılmış batarya paketlerinden çıkarılan değerli malzemelerin yeniden işlenebilir hale getirilmesi mümkün!
Çok sayıda şirket, pazarda kendisine yer edinebilmek için geri dönüşüm ile ilgili çalışmalara başlamış durumda. Nissan, 2025 yılına kadar 10 binlerce elektrikli aracın geri dönüştürülmüş bataryalar içereceğini tahmin ediyor. Bu da devam eden ham madde kıtlığı karşısında EV sanayisinin, batarya üretimi için madenciliğe olan bağımlılığını azaltarak geri dönüşümü destekleyeceğine işaret ediyor.
Elektrikli araçlar hakkındaki güncel gelişmelerden haberdar olmak için Hedef Filo EV’yi takipte kalın!