Elektrikli Araçlarda Kontrol Sistemi ve Ünitesi Nedir?

Araç bileşenleri elektrikli araçlar hakkında merak edilen konuların başında geliyor. İçten yanmalı motorlu araçlara kıyasla çok daha farklı ve teknolojik bir iç aksama sahip olan elektrikli araçlardaki (Electric Vehicles: EV) kontrol sistemleri ve bu sistemlerin çalışma prensipleri, haliyle kullanıcıların zihinlerini meşgul eden başlıca konular arasında bulunuyor. Hadi, şimdi arkanıza yaslanın ve emniyet kemerinizi bağlayın. Elektrikli ve hibrit araçlar için kritik önem taşıyan kontrol sistemlerini öğrenmek için yola çıkmak üzereyiz!

1. Elektrikli Araçlarda Kontrol Sistemi Nedir?

Elektrikli araç kontrol sistemi için aracın doğru şekilde çalışmasını sağlayan bir beyin diyebiliriz. Kontrol sistemi, elektrik motoru ve batarya gibi önemli elektrikli araç bileşenleri için yönetim görevini üstleniyor. Elektrikli araç kontrol sisteminin aracın tüm kısımlarını doğru bir şekilde koordine etmek için tasarlanmış alt sistemleri bulunuyor. Yani bu mekanizma araçtaki tüm bu sistemlerin birbirleriyle uyum içerisinde çalışmasını sağlıyor.

2. Elektrikli Araçlarda Kontrol Sistemi Ne İşe Yarar?

Kontrol sisteminin elektrikli araçlarda temelde tek bir görevi bulunuyor: Yönetmek. Ancak bu görev pek çok farklı sistemi içerisine alıyor. Kontrol sisteminin batarya, şarj sistemi ve motor gibi aracın belli bir mekanizmasını yöneten alt sistemleri bulunuyor. Bu kontrol sistemleri yalnızca ilgili olduğu mekanizmayı yönetiyor. Örneğin; motor kontrol sistemi yalnızca motorun çalışmasından sorumlu. Bu sistemin diğer araç mekanikleriyle herhangi bir bağı bulunmuyor.

Aracın elektronik kontrol sistemi de bulunuyor. Bu sistem için ana kontrol ünitesi de diyebiliriz. Elektronik kontrol sistemi, aracın farklı sistemlerinin uyumlu çalışıp çalışmadığını kontrol ediyor. Örneğin; elektrikli araç bataryası aracın gücünün, yani şarjının depolanmasından sorumlu. Bu parçanın motorla uyum içinde çalışması, motora yeterli gücün sağlanması ve aracın hareketi için hayati öneme sahip. İşte, bu uyum da elektronik kontrol sistemi tarafından sağlanıyor.

3. Elektrikli Araçlarda Bulunan Kontrol Sistemleri Nelerdir?

1. Motor kontrol sistemi: Bu sistem elektrikli araçlar için hayati öneme sahip olan elektrik motorunun çalışmasını yönetiyor. Motor kontrol sistemi motorun hızını, torkunu ve gücünü kontrol ederek aracın performansını optimize ediyor.
2. Batarya yönetim sistemi: Batarya yönetim sistemi aracın bataryasını izliyor ve kontrol ediyor. Bu sistem sıcaklığı, voltajı, akımı ve diğer parametreleri takip ederek bataryanın güvenli ve verimli bir şekilde çalışmasını sağlıyor.
3. Şarj kontrol sistemi: Elektrikli araçlarda şarj kontrol sistemi, şarj akımını ve voltajını kontrol ederek bataryanın doğru bir şekilde şarj olmasını sağlıyor.
4. Fren enerjisi geri kazanım sistemi: Fren enerjisi geri kazanım sistemi isminden de anlaşılabileceği üzere elektrikli araçlarda fren yapınca ortaya çıkan kinetik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürmek için çalışıyor. Bu sistem, frenleme sırasında oluşan enerjiyi bataryaya geri kazandırarak aracın menzilini artırıyor ve enerji verimliliği sağlıyor.
5. Sürüş kontrol sistemi: Sürüş kontrol sistemi, aracın sürüş dinamiklerini kontrol ediyor. Bu sistem gaz ve fren pedallarının tepkilerini yönetiyor, sürüş modlarını ayarlıyor ve aracın sürüş performansını optimize ediyor.
6. Güvenlik sistemleri: Elektrikli araçlarda kullanılan kontrol sistemleri arasında çeşitli güvenlik bileşenleri de bulunuyor. Örneğin; hava yastıkları, anti-blokaj fren sistemi (ABS), elektronik stabilite programı (ESP) gibi sistemler, aracın güvenliğini ve yolcuların korunmasını sağlıyor.

3. Elektrikli Araçlarda Kontrol Bileşenleri Nelerdir?

1. Elektronik kontrol ünitesi (ECU): Elektronik kontrol ünitesi, elektrikli araçların kontrol sistemlerinin tamamını yöneten merkezi bilgisayar birimi. Motor kontrolü, batarya yönetimi, şarj kontrolü, fren enerjisi geri kazanımı ve diğer tüm fonksiyonlar bu ünite tarafından kontrol ediliyor.
2. Gaz pedalı sensörü: Bu sensör sürücünün gaz pedalına uyguladığı hareketleri algılayarak elektrik motorunun gücünü ve hızını kontrol ediyor.
3. Frenleme sistemi: Elektrikli araçlarda kullanılan rejeneratif frenleme sistemi, frenleme sırasında oluşan kinetik enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürüyor. Bu sistemin kontrol üniteleri, fren enerjisinin geri kazanımını yönetiyor.
4. Şarj bağlantı kontrolü: Bu kontrol bileşeni elektrikli araçların şarj edildiği bağlantı noktalarını kontrol ediyor. Şarj kablosunun takılı olup olmadığını ve aracın güvenli bir şekilde şarj edilip edilmediğini denetliyor.
5. Termal yönetim sistemi: Termal yönetim sistemi, elektrikli aracın batarya ve motorunun sıcaklığını kontrol ediyor. Bu sistem soğutma ve ısıtma sistemlerini yöneterek elektrikli araç bileşenlerinin aşırı ısınmasını önlüyor.

Konforlu ve güvenli bir sürüş deneyimi için elektrikli araç dünyasına siz de Hedef Filo’dan araç kiralama yoluyla adım atabilirsiniz. Elektrikli araç kontrol sistemlerinin pratikliği ve güvenliği sizi henüz ikna etmeye yetmediyse, “Elektrikli Araçların Avantaj Ve Dezavantajları” yazımıza da göz atabilirsiniz.